28/12/2020 Xuất khẩu cà phê gặp khó không phải vì giá mà do vận tải

Bối cảnh thị trường

Diễn biến thị trường cà phê tuần 18-25/12/2020: Giá hai sàn tăng nhẹ.

Các sàn giao dịch tài chính trong đó có cả hai sàn cà phê London và New York có kết quả tăng nhẹ trước khi nghỉ lễ Giáng Sinh 2020. Đó là nhờ tác động tích cực từ vòng đàm phán cuối về Brexit giữa EU và Anh Quốc. Đó cũng do tâm lý trông đợi gói hỗ trợ tài chính của Mỹ trị giá 900 tỷ Usd nhưng Tổng thống Trump bất ngờ treo lại tận giây phút cuối cùng.

EU và Anh Quốc đạt được thỏa thuận cuối cùng về giao thương khi Anh rời khỏi EU (Brexit) trong tình huống là thời hạn chót chỉ còn được đếm theo từng ngày (31/12/2020). Các nước xuất khẩu liên quan như trút bỏ được gánh nặng do lo ngại xảy ra kịch bản xấu nhất. Hai bên đã nhất trí về một thỏa thuận được cho là thỏa đáng cho cả hai bên “không thuế-không hạn ngạch”.

Theo đó, về thuế quan, EU và Anh đều bình đẳng, mỗi bên không được cắt giảm gây bất lợi cho đối tác bằng các khoản trợ cấp hay biện pháp nào tương tự. Về đánh bắt cá – có lẽ là vấn đề gai góc nhất khiến trước đây đàm phán bị ngừng trệ – sẽ có một thời gian chuyển tiếp 5 năm rưỡi các tàu cá EU được vào vùng biển thuộc chủ quyền của Anh. Sau giai đoạn đó, cứ mỗi năm hai bên đàm phán về hạn ngạch đánh bắt cá một lần. Thị trường tài chính đã thở phào, giá hàng hóa phái sinh nhận được tác động tích cực ngay trước ngày nghỉ lễ Giáng Sinh 2020.

Gói cứu trợ doanh nghiệp, người lao động và thất nghiệp Mỹ trị giá 900 tỷ Usd được quốc hội Mỹ trình ký nhưng Tổng thống Trump bác. Ông cho rằng đề xuất dự chi còn có quá nhiều khoản không cần thiết. Thay vào đó, ông nói cần cấp trực tiếp cho mỗi công dân Mỹ 2.000 Usd/người nhưng quốc hội chỉ yêu cầu 600 Usd/người. Rất nhiều nhà làm luật Mỹ ngạc nhiên và đang lo ngại dân chúng Mỹ khó khăn giữa mùa lễ lạt quan trọng nhất trong năm.

Chỉ số giá trị đồng Usd (DXY) trong năm 2020 giảm 6,4%, là năm có hiệu suất thực hiện tệ nhất tính từ 2017 và được cho là đang tiếp tục trong xu hướng xuống. Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) báo dự trữ tiền tệ toàn cầu quý 3-2020 đạt mức kỷ lục 12.254 tỷ Usd nhưng tỷ lệ dự trữ bằng đồng Usd lại giảm. Trong số tổng tiền dự trữ, đồng Usd chỉ chiếm 60,4% tức 6.937 nghìn tỷ so với quý trước đó là 61,2%. Dù thế, một nhà phân tích của trung tâm nghiên cứu Rosenberg cho rằng còn lâu mới có một đồng tiền khác đủ mạnh thay vị trí “quyền lực” của đồng bạc xanh. Như vậy, ảnh hưởng của đồng Usd còn rất lớn trên các sàn hàng hóa phái sinh như hai sàn cà phê. Giá arabica và chỉ số DXY chủ yếu theo hướng nghịch chiều.

Vài nét nổi bật về tình hình cung-cầu trong tuần

• Cecafe dự báo xuất khẩu cà phê Brazil

Hiệp hội các nhà xuất khẩu cà phê Brazil (Cecafe) dự báo năm nay nước này có thể đạt con số kỷ lục lịch sử trong xuất khẩu cà phê với chừng 44 triệu bao (bao=60 kgs). Họ còn dự báo tiêu thụ nội địa chừng 23 triệu bao.

• Tồn kho cà phê đạt chuẩn 2 sàn cà phê

Chủ yếu tăng do Brazil và các nước Nam Mỹ xuất đi nhiều. So với lần báo cáo trong bài nhận định tuần trước của NCIF, tồn kho cà phê đạt chuẩn arabica thuộc sàn New York đợt này được ghi nhận là 83.774 tấn so với tuần trước là 82.293 tấn, chủ yếu là arabica chế biến ướt. Tồn kho đạt chuẩn robusta thuộc sàn London là 137.740 tấn so với tuần trước là 135.230 tấn chủ yếu hàng từ Brazil.

Giá cả

Kết thúc tuần qua, giá hai sàn cà phê tăng nhẹ nhờ kỳ vọng đàm phán về Brexit và gói cứu trợ trị giá 900 tỷ Usd cho nạn nhân Covid-19 tại Mỹ. Gói cứu trợ Mỹ dù đang còn nghẽn vì Tổng thống Mỹ không chịu ký, tác động này có thể ảnh hưởng tiêu cực vào tuần này vì thị trường bị bất ngờ đến phút cuối cùng trước khi nghỉ lễ. Kết quả sau một tuần đến ngày 24/12/2020 như sau:

-Giá sàn robusta tăng 3 Usd/tấn chốt ở 1.383 với biên độ dao động cả tuần là 1.395-1.365.

-Giá arabica tăng 0.70 cts/lb hay tăng 15 Usd/tấn chốt tại 125.95 trong biên độ dao động 127.80-120.40.

-Giá cà phê xuất khẩu loại 2 tối đa 5% đen vỡ tính theo phương thức FOB (giao hàng qua lan can tàu), được chào mua +135/+145 Usd/tấn cao hơn giá niêm yết tháng 03/2021 sàn London, không đổi so với tuần trước đó.

-Giá cà phê trong nước có đỉnh 33,3 triệu đồng về cuối tuần nhưng bình quân của nhiều vùng nguyên liệu khác nhau quanh mức 32,5 triệu đồng/tấn.

Phân tích kỹ thuật về giá cà phê robusta cho tuần từ 28-31/12/2020: Tiếp tục  theo hướng tích lũy.

Từ chối vượt 1.395 nhưng cũng không chịu mất đáy đôi 1.365, sàn cà phê robusta London tuần qua giao dịch thận trọng và chủ yếu theo hướng tích lũy.

Vị trí hiện tại khi đóng cửa ngày 24/12/2020 cơ sở giao dịch London tháng 03/2021 là 1.383 với biên độ dao động 1.395/1/365. Nhìn theo đồ thị của nhà phân tích độc lập Phan Trọng Anh, có thể thấy rằng:

-Sàn robusta chưa chịu chọn hướng mà chỉ dao động zíc zắc để quy về vùng 1.395-1.380.

-Đỉnh của tuần là 1.395 nhưng thực ra xuất hiện vào ngày thứ sáu 18/12/2020. Càng về sau, đỉnh giảm dần 1.391 rồi 1.388.

-Lại một lần nữa, London chạm 1.365 và trước đó đã xuất hiện một lần vào ngày 16/12/2020. Đáy đôi này trở thành vùng hỗ trợ quan trọng cho những ngày giao dịch tới đây.

Tuần này, ngày giao dịch ít hơn lại gặp kỳ nghỉ Tết dương lịch vào cuối tuần, nên ít có hy vọng thị trường tạo bất ngờ. Tuy nhiên, nếu như bất thần gói hỗ trợ Mỹ được chuẩn nhận, thì tác động lên thị trường sẽ tích cực nhưng nếu còn bị treo, và nhất là nếu chính phủ Mỹ phải chịu cảnh ngưng hoạt động một phần do hụt ngân sách, giá London theo hướng xuống nhiều hơn.

Trong hoàn cảnh ấy, giá robusta trên sàn London lại rất có thể thiên về hoạt động tích lũy trong khu vực 1.395-1.365. Nếu như vượt 2 lằn ranh này, giá có thể đi thêm 15-20 Usd nữa.

Tác động đến thị trường cà phê trong nước: Không thuê được chỗ trên tàu, khó khăn càng chồng chất.

Dù có mưa rải rác nhưng lượng mưa không ảnh hưởng đến chất lượng thử nếm tách cà phê niên vụ 2020-2021. Nhịp độ thu hái đang tăng dần, đến nay chừng 70% diện tích đã thu hoạch xong do một vài vùng không tìm ra lao động thu hái.

Tình trạng thiếu containers rỗng và chỗ trên tàu vận tải biển đang gây ách tắc lớn cho hoạt động xuất khẩu cà phê cuối năm 2020 và trước Tết Âm lịch (trong tháng 01/2021). Giới chuyên môn trên thị trường hàng hải đoán rằng khó khăn này sẽ kéo dài ít nhất đến hết quý 1-2021 nhưng chưa chắc giá cước tàu sẽ hạ nhiệt. Giá thời điểm một container chứa 21 tấn cà phê nguyên liệu từ Cảng Sài Gòn đi châu Âu hiện trên 4.000 Usd/thùng, tăng gấp 5 lần so với tháng 03/2020, nhưng chưa chắc đã có containers rỗng hay chỗ trống trên tàu.

Giao dịch cà phê đang chững lại. Tuy nhiên, cần thấy trước rằng đến càng cận Tết, khi cà phê vụ mới ra càng nhiều, áp lực bán càng mạnh và có thể làm giá nội địa không còn đứng vững như hiện nay nếu như các quỹ đầu tư trên sàn hàng giấy không mua mạnh.

Để tránh tình trạng bị ép giá, nông dân đang trông chờ các quyết định hỗ trợ từ chính phủ và ngân hàng, nên chăng lùi lại ngày đáo hạn các khoản vay sản xuất đến hết quý 1-2021 và hạ nhanh lãi suất đặc biệt đối với các hộ nông dân cà phê.

Dự kiến giá cà phê trong nước tuần này dao động trong vùng 33,5-32 triệu đồng/tấn.

—————————————–

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Các đồ thị và tư liệu trong bài có tham khảo từ các trang: “ncif.gov.vn”,  “thitruongcaphe.net”, “tradingeconomics.com”, “feedin.me”