Nhận định giá cà phê thế giới từ 01-07/11/2020: Bão lũ tới tấp, “bão” giá còn chờ

Diễn biến thị trường cà phê tuần 26-30/10/2020: Giá robusta mạnh hơn arabica.

Hình 1 (*Cơ sở giao dịch tháng 01/2021 trên sàn robusta và 03/2021 trên sàn arabica) 

1. Bối cảnh thị trường

Tuần qua, cơ quan Thống kê Quốc gia Anh (ONS) phát hành số liệu chính thức thực trạng doanh nghiệp nước này. Báo cáo cho rằng trong những tháng tới hai phần ba các daonh nghiệp Anh có thể hứng chịu đợt vỡ nợ chưa từng thấy. Theo ONS, trong tháng 09/2020, có tới 64% các doanh nghiệp thuộc tất cả các lĩnh vực đối mặt với rủi ro phá sản với 43% các công ty cạn kiệt quỹ dự trữ tiền mặt trong vòng chưa đầy 6 tháng tới.

Hình 2 (nguồn: worldometers.info)

Đợt bùng phát đại dịch Covid-19 lần hai thực sự gây hoang mang cho giới đầu tư toàn cầu. Giá cổ phiếu các châu lục tuần qua chịu một đợt bán tháo khi thị trường nghe tin chính phủ nhiều nước EU như Pháp, Đức, Anh…áp dụng lại chế độ giãn cách xã hội do lo ngại đợt này sẽ “chết chóc” nhiều hơn như Tổng thống Pháp E. Macron đã nói. Tính đến sáng sớm 01/11/2020, toàn cầu có gần 46,4 triệu ca lây nhiễm virus corona với hơn 1,2 triệu ca tử vong (xem hình 2).

Vả lại, giới đầu tư chờ đợi với tâm lý chưa có gì chắc chắn về kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ mà đỉnh điểm là ngày 03/11/2020. Chính vì thế, tuần trước ngày bầu cử tại Mỹ, các chuyên gia tài chính cho rằng giới đầu tư đã chọn đồng Usd làm nơi trú ẩn an toàn. Họ thoái vốn từ hầu hết các sàn giao dịch tài chính. Sau một tuần, chỉ số chứng khoán Dow Jones giảm 6,47%, S&P 500 giảm 5,64% và Nasdaq giảm 5,07% trong khi DAX (Đức) giảm 8,61% và CAC 40 (Pháp) mất 6,45%. Cùng giai đoạn ấy, giá dầu thô giảm trên 10% và giá vàng mất 1,55%.

Các sàn giao dịch hàng hóa nông sản thương phẩm hầu hết giảm kể cả cà phê arabica New York chỉ trừ cao su, gạo, chè và cà phê robusta tăng.

Chỉ số vận tải biển hàng khô (BDI) cũng giảm mạnh. Đến phiên cuối tuần, BDI đứng tại 1.283 điểm, là mức thấp nhất tính từ 14/09/2020, cả tuần giảm 9,33%.

Vài nét nổi bật về tình hình cung-cầu trong tuần

• Việt Nam: Xuất khẩn cà phê tháng 10/2020

Tổng cục Thống kê ước trong tháng 10/2020, xuất khẩu cà phê Việt Nam đạt 90.000 tấn, tăng 1% so với cùng kỳ 2019. Như vậy, mười tháng đầu năm 2020, cả nước xuất khẩu đạt 1,34 triệu tấn cà phê với tổng kim ngạch 2,3 tỷ Usd, so với cùng kỳ năm ngoái giảm 1,3% về lượng và giảm 0,7% về giá trị.

• Dịch Covid-19 ảnh hưởng đến vận tải cà phê thế nào?

Với 251.000 containers đã giao lên tàu từ Brazil, chỉ có 172.000 thùng hàng cập cảng nước nhập khẩu trong tháng 08/2020, như vậy người nhận hàng phải chờ 80.000 thùng, tờ tin điện tử Nasdaq tháng 10/2020 cho biết. Nói thế để thấy dịch Covid-19 ảnh hưởng đến công tác hậu cần ngành cà phê lớn thế nào. Nếu so với tháng 01/2020 khi chưa xuất hiện virus SARS-CoV-2, Brazil giao lên tàu 201.000 thùng nhưng đã cập cảng người mua 216.000 thùng (hơn 15.000 thùng do hàng tháng trước chuyển sang).

• Sản lượng cà phê Trung/Nam Mỹ và Brazil

Sản lượng cà phê Colombia, nước xuất khẩu cà phê chế biến ướt có ảnh hưởng lớn lên sàn New York niên vụ 2020-2021 ước đạt 14,2 triệu bao (bao=60 kgs), giảm 0,7% so với năm trước. Tại vùng Trung và Nam Mỹ, sản lượng niên vụ mới ước giảm 5,26% đạt 3,6 triệu bao, Guatemala giảm 6,06% đạt 3,1 triệu bao, Honduras tăng 5,26% đạt 6 triệu bao và El Salvador giảm 14,3% đạt 0,6 triệu bao, Nicaragua giảm 14,81% đạt 2,3 triệu bao.

Theo nhận định chung, thời tiết vùng cà phê arabica này không đến nổi nhưng sản lượng giảm do giá thấp, nông dân tại đó giảm đầu tư.

Trung tâm nghiên cứu Cepea (Brazil) cho biết tại bang trồng cà phê trọng điểm của Brazil, đợt mưa tốt đầu tháng 10/2020 đã tạo được một đợt ra hoa đại trà tại bang Minas Gerais. Tin này đã gây ảnh hưởng tiêu cực lên sàn arabica New York vào ngày 28/12/2020.

• Vùng cà phê Việt Nam chuẩn bị đón cơn bão mới

Hình 3

Cơn bão Goni là cơn bão số 10 ảnh hưởng đến Việt Nam từ đầu năm nay. Như vậy, chỉ trong vòng một tháng, Việt Nam đón nhận năm cơn bão liên tiếp mà cơn bão vừa chấm dứt cuối tuần trước Molave (số 9) đã ảnh hưởng khá nặng nề tại hai tỉnh Gia Lai và Kon Tum, cả hai tỉnh chiếm chừng 25% diện tích cà phê của cả nước. Nhiều diện tích cà phê bị gãy đổ và ngập úng, trái rụng nhiều do trước đó chịu những trận hạn dài ngày.

Các cơ quan dự báo thời tiết cho biết bão Goni sẽ vào Biển Đông đầu tuần này cà có thể ảnh hưởng trực tiếp đến miền Trung Trung bộ. Đến cuối tháng 10/2020, nhiều nơi tại vùng cà phê trọng điểm của Việt Nam là Tây Nguyên vẫn chưa thu hái do trái cà phê chậm chín vì thời tiết thiếu nắng và ẩm ướt. Sau đó một cơn bão khác có tên Atsani có thể trở thành cơn bão số 11 ảnh hưởng đến Việt Nam (xem hình 3).

• Tồn kho cà phê đạt chuẩn 2 sàn cà phê

So với lần báo cáo trong bài nhận định tuần trước của NCIF, tồn kho cà phê đạt chuẩn arabica thuộc sàn New York đợt này được ghi nhận là 68.923 tấn so với tuần trước là 67.742 tấn, chủ yếu là arabica chế biến ướt từ các nước Trung và Nam Mỹ. Tồn kho đạt chuẩn robusta thuộc sàn London là 124.310 tấn so với tuần trước là 117.570 tấn chủ yếu hàng từ Brazil (1).

Giá cả (xem hình 1)

Đấy là tuần thứ ba liên tiếp hai sàn cà phê có kết quả ngược chiều. Giá robusta tăng do các trận bão Molave (số 9) và sắp tới là Goni (số 10) ảnh hưởng đến vùng cà phê Việt Nam. Nhu cầu tiêu thụ arabica giảm do nhiều nước EU cấm hàng quán hoạt động để ngăn dịch. Một số nước đã lên tiếng hạn chế tối đa các chuyến bay ra vào cho đến đầu năm 2021. Đây cũng là yếu tố làm dự báo tiêu thụ arabica giảm trong thời gian dài. Mặc khác, mùa mưa cho đợt ra hoa cà phê năm 2021 tại Brazil được xem là bình thường.

Vả lại, giá trị đồng Usd tăng lên mức cao nhất tính từ hơn một tháng, trong khi đồng nội tệ Brazil (Brl) giảm xuống mức thấp nhất tính từ 16 tuần nay (có lúc chạm 5,80 Brl) gây tác động tiêu cực thêm cho sàn arabica.

Cả tuần, chốt đến đóng cửa ngày 30/10/2020, giá robusta đứng mức 1.351 Usd/tấn, tăng 46 Usd trong biên độ dao động 1.362/1.296, sàn arabica chốt ở 106.85 cts/lb giảm 1.55 hay -34 Usd/tấn trong biên độ 110.80/105.70.

Giá cà phê xuất khẩu loại 2, tối đa 5% đen vỡ chào bán mức +190 Usd/tấn Fob (giao hàng qua lan can tàu) nhưng người mua chỉ trả +130/+140 Usd/tấn. Giá cà phê nội địa loại 2 dao động trong khu vực 32-33,6 triệu đồng/tấn.

Đã qua tháng đầu niên vụ 2020-2021, hiệu suất đầu tư trên các sàn phái sinh như sau:

Giá arabica New York giảm 5,19% mất 5.85 cts/lb hay 129 Usd/tấn (112.70/106.85). Sàn robusta tăng 1,50% cộng thêm 20 Usd/tấn (1.351/1.331).

1. Phân tích kỹ thuật về giá cà phê robusta cho tuần từ 02-07/11/2020: Hướng tăng vẫn còn nhưng ngại không bền.

Đứng tại vị trí đóng cửa hiện tại 1.351 trong biên độ dao động 1.362/1.296, dựa trên đồ thị của nhà phân tích độc lập Phan Trọng Anh, có thể nhận xét như sau:

Hình 4 – Diễn biến giá cà phê robusta London (nguồn Phan Trọng Anh)

Giá robusta chạm khu vực 1.297-1.274 và lập đáy 1.296, từ đó đi lên. Qua khỏi 1.318 rồi 1.322, sàn này hút được lực mua để thỏa mãn sức tăng lên 1.360/1.362.

Trong những ngày tới, mức 1.296 (đáy tuần trước)/1.297 (MA20) là cực kỳ quan trọng. Nếu phá vỡ khu vực này, có thể nên hiểu là London chọn đường đi xuống tìm 1.277 rồi 1.241 (đáy 13/10/2020).

Còn nhìn theo hướng tăng, giá đóng cửa 30/10/2020 tiệm cận 1.353 (MA50). Nếu kích khỏi vùng này, giá sẽ viếng lại 1.362 để thử 1.379/1.389 rồi vươn cao hơn lên vùng 1.400.

Hỗ trợ cho giá London tăng tuần này chính là những cơn bão Goni (số 10) và bão xa Atsani. Sau hai cơn bão này, Việt Nam có thể đón vài ba cơn bão nữa như các dự báo thời tiết chính thống đã đoán do hiện tượng thời tiết cực đoan La Nina.

Các yếu tố không ủng hộ hướng tăng chính là một sàn New York đang chịu áp lực bán, giá trị đồng Usd tăng và đồng Brl yếu. Vả lại London đang nghiên về vùng mua quá mức  chỉ số giá cách biệt giữa hai sàn cà phê thiên về bất lợi cho robusta.

1. Tác động đến thị trường cà phê trong nước: Có thể tăng chớp nhoáng lên mức cao nhất trong năm 2020.

Dù Tổng cục Thống kê ước xuất khẩu cà phê Việt Nam trong tháng đầu niên vụ đạt 90.000 tấn, nhưng hàng chỉ từ trong kho đã mua sẵn từ niên vụ cũ. Mua bán mới không nhiều nên sức mua của các nhà xuất khẩu không đủ lực để vực giá cà phê lên mạnh.

Tùy theo ảnh hưởng của cơn bão số 10, giá cà phê nguyên liệu tại Tây Nguyên có thể đạt 34 triệu đồng/tấn nhưng có lẽ chỉ là chớp nhoáng.

Dự kiến giá cà phê nội địa tuần này dao động trong khu vực 32,5-34 triệu đồng/tấn, tức có lúc đạt mức cao nhất tính từ đầu năm 2020.

——————————————-

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. “Nhận định giá cà phê thế giới từ 26-31/10/2020: Lộ hướng lên nhưng chưa thể mạnh.”, Nguyễn Quang Bình, tại http://www.ncif.gov.vn/Pages/NewsDetail.aspx?newid=22230
2. Các đồ thị và tư liệu trong bài có tham khảo từ các trang: “ncif.gov.vn”,  “thitruongcaphe.net”, “tradingeconomics.com”, “worldometers.info” và “vnbaolut.com”