Diễn biến thị trường cà phê tháng đầu năm 2020: Chủ yếu theo hướng giảm.
A. Bối cảnh thị trường
Thị trường tài chính toàn cầu đang chịu áp lực kể từ khi dịch bệnh viêm phổi do virus 2019-nCoV bùng phát từ thành phố Vũ Hán, Trung Quốc (TQ).
Với lượng người lây nhiễm tăng nhanh khắp nơi, đến sáng sớm 31/01/20 (giờ VN), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phải công bố dịch bệnh viêm phổi do virus corona (2019-nCoV) là tình trạng y tế khẩn cấp toàn cầu.
Dù công bố tình trạng khẩn cấp, WHO vẫn khuyên không nên quá lo lắng để phải hạn chế đi lại và mua bán. Tuy nhiên. giá cổ phiếu thế giới vào ngày 31/01/20 đua nhau giảm chung quanh từ -1% đến -2,3% tùy từng nước. Nhiều sàn hàng hóa thương phẩm mất giá như nhóm nông sản trừ cà phê, nhóm kim loại trừ vàng vì được chọn như nơi trú ẩn, dầu thô cũng giảm.
Ngày 02/02/20, Tờ Tuổi Trẻ đưa tin thêm TQ lại phát hiện ổ dịch cúm gia cầm H5N1 đã từng bùng phát năm 2003 hay còn gọi là SARS. Bệnh cúm này đã giết chết gần 800 người. Sau đó đã được khống chế. Nhưng nay, bùng phát lại tại tỉnh Hồ Nam, gần tâm dịch virus corona Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, TQ (1)
Ảnh hưởng
Do dịch bệnh, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng tăng trưởng kinh tế TQ quý I/20 có thể giảm 1% còn 5%. Các nước có đường biên giới chung với nước xuất phát bệnh (TQ) cũng như những vùng lãnh thổ như Tây Âu sẽ chịu ảnh hưởng tiêu cực về mặt kinh tế.
Một trong những biểu hiện là chỉ số giá cước tàu biển chở hàng khô Baltic Dry thế giới rớt xuống gần mức thấp nhất tính từ 4 năm nay nằm tại 498 điểm-79% trong tháng 01/20 so với mức cao nhất tính từ nhiều năm nay là 2.518 điểm lập vào tháng 09/19 (hình 2). Điều này cho thấy ngành chuyên chở đường biển đang “đói” hàng vì nhịp độ giao thương trên thế giới chậm lại.
B. Tình hình cung cầu cà phê
Xuất khẩu
Xuất khẩu cà phê Việt Nam tháng 01/20 giảm mạnh do đợt nghỉ Tết Canh Tý. Ước báo của Tổng cục Thống Kê cho biết tháng đầu năm 2020, Việt Nam chỉ xuất khẩu 2,33 triệu bao cà phê (60 kg x bao) giảm 30,6% so với cùng kỳ 2018.
Bờ Biển Ngà, một nước ở vùng Tây Phi công bố xuất khẩu cà phê cả năm 2019 đạt 1.798.167 bao, tăng 40,96%, trong đó riêng tháng 12/19 đạt 157.000 bao+19,82%.
Ước báo sản lượng Brazil
Báo cáo mới nhất của một trong các nhà xuất khẩu cà phê lớn nhất Brazil Comexim ước báo rằng sản lượng cà phê niên vụ mới 2020-2021 của nước này có thể đạt 67,7 triệu bao, trong đó có 48,25 triệu bao arabica tăng 26,7% và robusta 19,45 triệu bao tăng 19,19%. Như vậy nếu dự đoán này là đúng, sản lượng cà phê Brazil vụ tới lại lập kỷ lục mới của mọi thời đại. Thời gian thu hoạch robusta của Brazil từ tháng 4 đến tháng 6, arabica từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm.
Trước đó, công ty kinh doanh Ecom (Thụy Sỹ) ước Brazil sẽ đạt chừng 70 triệu bao nhưng Conab, cơ quan định mức thuộc chính phủ Brazil chỉ đoán tối đa 59,6 triệu bao (2) .
C. Giá cả tháng 01/20 (xem hình 1)
Hiện tượng bán tháo trên 2 sàn phái sinh cà phê, nhất là tại sàn arabica New York, đã làm cả 2 sàn mất giá trong tháng vừa qua.
Nếu nhìn theo giá đóng cửa để tính lợi suất đầu tư tháng 01/20, New York giảm -20,86% (-27,05 cts/lb) và London -3,47% (-48 Usd/tấn).
Riêng trên sàn robusta, cú nhảy mừng ngày VQ Anh ra khỏi EU (Brexit) đã giúp London phiên 31/01/20 vượt từ đáy 1.292 lên 1.339 và đóng cửa tại 1.334 Usd/tấn. Sàn arabica cũng thoát khỏi mức thấp nhất tính từ 3 tháng nay là 100.15 cts/lb để lên đứng ờ 102.65 cts/lb.
Giá trong nước
Do giá cà phê phái sinh giảm mạnh trong tháng, thị trường cà phê trong nước có lúc xuống còn 30,5 triệu đồng/tấn, là mức thấp nhất tính từ đầu niên vụ 01/10/19. Điều thú vị là vào giữa tháng 10/19, có lúc giá sàn cà phê xuống mức cực thấp (1.234), nhưng bấy giờ giá thị trường nội địa vẫn cầm cự ở mức 31-32 triệu đồng/tấn. Đó là nhờ giá cà phê xuất khẩu loại 2, tối đa 5% đen vỡ được bán với mức cộng quanh 120-150 Usd/tấn trên giá niêm yết sàn London. Đáy xảy ra trong tháng qua tuy chỉ ở 1.287, nhưng giá cà phê trong nước chạm 30,5 triệu đồng/tấn do một mặt hàng niên vụ 2019-2020 ra nhiều, áp lực bán trước Tết và giá xuất khẩu giảm (+70/+90 Usd/tấn Fob). Nhưng giá giao dịch tại vùng nguyên liệu cũng chỉ dừng tại đó nhờ nghỉ Tết Canh Tý.
Phân tích kỹ thuật về giá cà phê robusta cho tuần từ 03-07/02/2020: Lộ diện đáy mới, nhưng bật khỏi được là tích cực.
Tại 3 ngày trước Tết Canh Tý, sàn London đã tạo các cơ hội bán khi lên đỉnh 1.374 (24/01-đêm Giao thừa). Nhưng ngay sau đó rớt nhanh và người bán mất hết cơ hội cho đến ngày quay lại làm việc 31/01/20 khi đạt đỉnh 1.339.
Nhìn từ vị trí đóng cửa hiện tại 1.334 với dao động giữa đỉnh và đáy tuần trước là 1.374 và 1.287, có thể nhận định như sau:
-Thời gian gần đây giá London dao động dữ dội (+/-87 Usd) không nhất thiết vì áp lực bán hàng thực (physicals) mà chủ yếu xuất phát từ các yếu tố bên ngoài. Đó là bùng phát dịch viêm phổi virus corona, đồng nội tệ Brazil (Brl) giảm mạnh trong cặp tỷ giá BrlUsd và chỉ số đồng Usd (DX) mạnh lên (xem biểu đồ và chi tiết tại hình 1), tạo cảnh bán tháo trên 2 sàn cà phê.
Vùng tranh chấp trên sàn robusta London vẫn nằm trong biên độ 1.374 và 1.287 nói trên. Giá chỉ đổi hướng khi vượt khỏi các lằn ranh trên (hình 3).
Các kịch bản trong tuần:
Hướng tăng: Nếu xem ngày giao dịch 31/01 là một cuộc đảo hướng (reversal), thì yếu tố này là tích cực cho vài ngày tiếp tới.
Nhưng để nhận tiếp xung lực, London cần phải vượt khỏi 1.356 (MA 100) để tìm lên 1.374. Chỉ cần chạm 1.373 (MA 50), London dễ thoát nhanh lên khỏi đỉnh cũ để phá mức tâm lý 1.400 và lên vùng cao hơn. Đó cà các điểm 1.410/1.458 và 1.479 (xem hình 3).
Hướng giảm: Bất kỳ khi nào, nếu London để mất 1.330 (MA 20) nhất là khi đóng cửa, giá dễ quay về 1.320 và khu vực thấp. Ở vùng hỗ trợ thấp hơn, các chốt 1.303 và 1.305 là cực kỳ quan trọng. Nếu đóng cửa dưới 1.303, giá sẽ không ngại tìm về 1.292/1.287 là đáy của 2 ngày giao dịch gần nhất (30-31/01).
Những yếu tố cần tiên liệu:
-Cản trở cho hướng tăng: (1) Đồng Brl quay về thế yếu kích Brazil bán mạnh; (2) Áp lực chốt giá bán các hợp đồng xuất khẩu đã giao ngáng đường lên; (3) Giá chênh lêch giữa 2 sàn arabica với robusta cho thấy robusta được cho là đắt hơn arabica; (4) Các tin bất ngờ theo hướng tiêu cực từ dịch viêm phổi virus corona trên thế giới.
-Thuận lợi cho hướng tăng: (1) Chỉ số Usd (DX) yếu lại trong những ngày gần đây. Nếu DX mất mốc 97, sẽ rất tích cực cho giá hàng hóa; (2) Giá cổ phiếu giảm theo các dữ liệu tăng trưởng kinh tế các nước, tạo điều kiện cho luồng vốn chảy về các sàn hàng hóa thương phẩm.
Tác động đến thị trường cà phê trong nước: Thiên theo hướng tăng
Kéo dài sang đầu tuần này, giá cà phê nguyên liệu tại các vùng nguyên liệu quanh mức 32-32,5 triệu đồng/tấn, cao hơn những ngày tuần trước ngay sau Tết 1 triệu đồng/tấn.
Nhìn theo hướng London đảo hướng từ thấp lên cao, hướng tăng còn đà nên giá cà phê nội địa còn khả năng đạt 33-33,5 triệu đồng/tấn. Ngoài ra, cần thấy rằng lực bán hàng thực nay đã giảm mạnh do nhu cầu tiêu pha những ngày Tết đã qua.
Tuy nhiên, nếu một khi có những thông tin bất ngờ như dịch bệnh viêm phổi theo hướng tiêu cực, giá có thể quay lại 31,5 triệu đồng/tấn. Tin rằng giá khó xuống sâu hơn mức này vì một khi giảm sâu, giá xuất khẩu sẽ được chào cao hơn so với mức chênh lệch giữa giá FOB với giá niêm yết của sàn.
Hiện mức chào bán xuất khẩu robusta Việt Nam loại 2-5% tính theo chênh lệch (differential) đang quanh mức +70/+90 Usd/tấn.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
(1) “Cúm gia cầm H5N1 xuất hiện gần tâm điểm virus corona ở Trung Quốc”, Tuổi trẻ Online tại https://tuoitre.vn/cum-gia-cam-h5n1-xuat-hien-gan-tam-diem-virus-corona-o-trung-quoc-2020020205404135.htm
(2) “Nhận định giá cà phê thế giới từ 20-24/01/2020: Lực bán nào sẽ ảnh hưởng thị trường trong dịp Tết Canh Tý?”, Nguyễn Quang Bình, tại http://www.ncif.gov.vn/Pages/NewsDetail.aspx?newid=21913
-Các websites: barchart.com, thitruongcaphe.net, dailyfx.com
Tác giả: Nguyễn Quang Bình
Hits: 69