Soi xét lại cho cà phê robusta
Điều cần nói rõ là nếu cà phê robusta được chăm chút như arabica, thì ắt thử nếm được thang điểm cao. Ngoài ra, nó được trân trọng có thua gì các loại arabica. Nhưng cà phê robusta ngon/đặc sản (fine robusta) phải có nhu cầu của thị trường. Bằng không, nhà vườn chẳng thấy lợi thú gì để nâng cao chất lượng ngay trên vườn nhà mình.
Một số tổ chức đang cố gắng thay đổi bộ mặt của mặt hàng và tìm cách phát triển thị trường cho robusta ngon/đặc sản (fine robusta). Năm 2010, Trung tâm Chất lượng Cà phê (CQI) đã lập Chương trình Chất lượng Cà phê (Q Robusta), tạo một hệ thống ngôn ngữ chung cho chất lượng robusta ngon/đặc sản (fine robusta). Năm nay, CQI đã phát động bộ Tiêu chuẩn và Qui định cho Robusta ngon/đặc sản (fine robusta) [ Fine Robusta Standards and Protocols ] ở tầm thế giới.
“Robusta tạo được một số thuật ngữ giúp loại cà phê này có phần hấp dẫn đối với một số nhà vườn, rang xay, gồm cả người tiêu thụ hơn arabica. Nhiều người trong ngành cà phê đặc sản (arabica) không chịu hiểu rằng chuyện sẽ sai khi so sánh chất lượng giữa arabica với robusta…Chúng là 2 chủng loại của cùng một hệ gien (gene), như lừa và ngựa thế thôi. Cả lừa và ngựa đều là tài nguyên giá trị đối với con người. Thế nhưng mỗi chủng loại có ‘thiên nghiệp” khác và vì mục đích khác nhau…Có đất phù hợp cho arabica mà cũng có vùng phù hợp cho robusta.” (1)
Quan trọng là trồng cây nào đúng với điều kiện thổ nhưỡng của nó thì đương nhiên là được vì ngành cà phê đang chịu tác động mồn một của biến đổi khí hậu. Khi nhu cầu tăng nhưng đất càng lúc càng không phù hợp cho trồng arabica, thì cớ sao không tìm cách thay thế. “Nếu như không nỗ lực nhiều để thích ứng với biến đổi khí hậu cho cây cà phê, sản lượng cà phê 2050 chắc sẽ thấp hơn hiện nay” (2)
Trồng robusta có những lợi điểm mà arabica không có.
“Như cái tên chung không có cơ sở khoa học lắm đã nói rằng robusta khỏe hơn arabica (robust=khỏe, cường tráng). Phải nói cụ thể rằng cà phê robusta thì dễ trồng và tốn chi phí ít hơn arabica. Nhà vườn có thể trồng nó ở vùng thấp hơn arabica, và robusta ít bị dịch bệnh hại cây hơn nhờ nó có hàm lượng caffein cao hơn. (Chất này được xem như một loại “thuốc chống dịch bệnh” tự nhiên cho robusta). (3)
“Robusta cũng giỏi chống chỏi với thời tiết thất thường và nóng – xin xem đây chỉ là một biện luận trong thời đại biến đổi khí hậu và khi xảy ra hiện tượng diện tích trồng arabica giảm. Quá trình sinh trưởng quả (trái) của các giống robusta cũng nhanh hơn arabica, vì giống này cần phải nhiều năm mới trưởng thành, và cà phê robusta có năng suất cao hơn arabica. Nên đương nhiên, điều bất lợi cho robusta là giá cả rẻ hơn robusta.” (3)
Nhưng giá robusta thấp hơn lại là một ‘lợi lạc’ khác nhằm hỗ trợ phát triển cà phê robusta ngon/đặc sản (fine robusta). Điều này cũng giúp cho robusta ngon/đặc sản (fine robusta) có vị trí tốt trong ngành cà phê đặc sản nói chung.
Nếu sứ mệnh của cà phê đặc sản (arabica) là đặt vai trò nhà vườn ở vị trí ưu tiên như nhiều thành viên trong hội cho là vậy, thì đầu tư trong robusta ngon/đặc sản (fine robusta) là nâng cao chất lượng và tăng cường uy tín của ngành phải là ưu tiên số 1 với mục tiêu của ngành này là dựa trên cái tâm, lấy yếu tố đạo đức làm trọng.
==
PHẦN THAM KHẢO
(1) Trích từ The Coffee Podcast , xin nghe bài thu tại đây của Tiến sĩ Mario Fernandez, Giám đốc Kỹ thuật của CQI.
(3) Phát biểu của Franziska Bringe, trưởng bộ phận thu mua công ty GEPA, CHLB Đức.
(Còn tiếp. Bài 3 với nội dung “LÀM THẾ NÀO ĐỂ CẢI TIẾN CHẤT LƯỢNG ROBUSTA”)
NGUYỄN QUANG BÌNH
Chuyển ngữ tiếng Việt từ bài của tác giả Francesco Impallomeni.
Lưu ý bạn không được quyền trích đăng bài vở trên trang này vì đã có bản quyền. Muốn trích đăng, chép lại, mong bạn lịch sự xin phép tác giả. Một khi trích đăng, sao chép, nhất thiết phải ghi nguồn và tên tác giả. Bài này không có dụng ý sử dụng để kinh doanh bất kỳ dưới hình thức nào.
Mọi thắc mắc xin gọi cho điện thoại theo số 0949393283. Xin lỗi không sử dụng tin nhắn và hội thoại trên các mạng xã hội như Zalo, FB, Viber…
Hits: 586
