-Đây là bài nhận định của Benedict Smith trên một tạp chí chuyên ngành cà phê. Xin trình bày nguyên văn phần chuyển ngữ tiếng Việt mà người chuyển ngữ không thêm một ý kiến cá nhân nào. Bài viết ra ngày 29/1/2023.
-Đây cũng là những nhận định về yếu tố cung-cầu của các ông lớn trên thị trường.
Sau đây là bài viết:
Mấy ông đã lên tiếng. Nhưng đối với giá cà phê, nó có vẻ không tốt lắm.
Goldman Sachs, Rabobank và Fitch đều đã đưa ra dự đoán của họ cho năm 2023, đồng ý rằng giá cà phê arabica New York (KC) – kim chỉ nam toàn cầu cho giá arabica – sẽ tiếp tục giảm vào năm 2023, sau đợt giảm mạnh vào tháng 10 năm ngoái.
Rabobank, ngân hàng làm dịch vụ tài chính của Hà Lan và Goldman Sachs, ngân hàng đầu tư của Hoa Kỳ, đều tuyên bố rằng sản lượng cà phê Brazil dự kiến sẽ tăng cùng với nhu cầu toàn cầu giảm sẽ khiến giá giảm xuống dưới mức cao nhất 2,58 USD/pound được ghi nhận vào tháng 2/2022.
Rabobank nói thêm rằng dự kiến sản lượng cà phê của Việt Nam và Colombia sẽ tăng vọt lên 30 triệu bao và 13,1 triệu bao tương ứng sẽ chỉ làm tăng thêm xu hướng giảm.
Quan điểm này được chia sẻ bởi Judith Ganes, chủ tịch của J Ganes Consulting, người nói rằng phải cần đến một đợt sương giá nghiêm trọng tương tự như đợt bùng phát ở Brazil vào tháng 11/2021 thì giá mới tăng.
Bà giải thích: “Giá cà phê có thể vẫn chịu áp lực, thậm chí còn chịu áp lực hơn nữa trong nửa cuối năm nếu không có sương giá ở Brazil trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 7 và những cơn mưa đúng lúc bắt đầu vào giữa tháng 9 cho vụ mùa năm 2024/25 chớm nở.”
Giá cà phê có thể giảm thấp đến mức nào vào năm 2023?
Trong hầu hết thời gian của năm 2022, giá cà phê arabica đạt mức cao từ 200 cts/lb trở lên.
Giá tăng gần gấp đôi trong tháng 2 do điều kiện thời tiết xấu ở Brazil, chuỗi cung ứng toàn cầu hỗn loạn và nhu cầu gia tăng. Chiến tranh bùng nổ ở Ukraine chỉ làm tăng thêm áp lực, có thời điểm làm dấy lên lo ngại rằng các kho dự trữ sẽ bắt đầu cạn kiệt và đẩy giá cà phê robusta lên cao.
Tuy nhiên, vào tháng 10 và tháng 11/22, sự kết hợp giữa số liệu sản xuất quá lạc quan và điều kiện kinh tế yếu hơn đã làm giảm nhu cầu khiến giá giảm xuống mức thấp nhất là 155 cts/lb.
Các công ty như Fitch đã thừa nhận rằng các yếu tố từ phía cầu có thể có tác động lớn nhất đến giá cả vào năm 2023.
“Mặc dù chúng tôi dự đoán các điều kiện từ phía cung sẽ cải thiện, nhưng nhìn chung, sản lượng cà phê toàn cầu tăng 4,1% trong niên vụ 2022/23 để ảnh hưởng đến giá, trong khi chúng tôi nhận thấy các yếu tố từ phía cầu là nguyên nhân chính khiến giá cà phê giảm trong niên vụ 2022/23 trong ngắn hạn,” Fitch lưu ý như thế trong một báo cáo.
Thật vậy, một cuộc suy thoái sắp xảy ra đã chứng kiến nhiều người tiêu dùng thắt lưng buộc bụng và họ dự kiến sẽ hạn chế chi tiêu cho cà phê. Mặc dù có vẻ như các nhà rang xay cà phê giờ đây có thể giảm giá để đáp ứng, nhưng họ cũng đang phải đối mặt với chi phí gia tăng do chi phí năng lượng cao ngất ngưởng và tình trạng thiếu lao động phổ biến.
Tuy nhiên, trong khi năng suất dự kiến sẽ tăng đối với một số quốc gia sản xuất cà phê lớn nhất thế giới, nông dân cũng đang phải đối mặt với chi phí sản xuất tăng cao. Ví dụ, cuộc xung đột ở Ukraine đã đẩy giá phân bón lên cao, trong khi đó cũng xảy ra tình trạng thiếu nhân công thu hái trên diện rộng.
Judith tin rằng đây là yếu tố sẽ ngăn giá giảm quá nhiều so với hiện tại.
Bà giải thích: “Giá cà phê (hợp đồng NY “C” cộng với chênh lệch) đã giữ ở mức cao hơn trong một khoảng thời gian dài. “Mặc dù chi phí đã tăng lên, nhưng điều đó sẽ giữ cho giá không giảm quá mạnh thay vì không giảm hoặc tăng trở lại. Thị trường có thể thiết lập một biên độ giao dịch rộng để dao động – rất có thể là phạm vi 130-150 cts/lb.
Tuy nhiên, bà chỉ ra rằng đồng đô la yếu có thể giúp làm giảm tác động của mức thấp đối với các nước sản xuất không gắn với đồng tiền USD. Cà phê được giao dịch bằng USD, do đó các quốc gia như Colombia sẽ được hưởng lợi từ tỷ giá hối đoái mạnh hơn.
Giá có thể phục hồi đến mức tháng 2/2022 không?
Quay lại tháng 11/22, Reuters đưa tin rằng nông dân trồng cà phê ở Brazil đã không thực hiện được các hợp đồng trong hai năm liên tiếp mà thay vì giao hàng như cam kết thì họ phải bán ngay tại chỗ.
Tương tự, ở Colombia, nông dân giữ lại cà phê cho các hợp tác xã sau khi giá tăng cao hơn mức đã thỏa thuận.
Những vụ vỡ nợ này đã gây ra chuyện mua lại trên sàn kỳ hạn, mà theo một số người, đã tạo nên cơ hội tăng giá.
“Chúng tôi được yêu cầu hạn chế tiếp xúc với (nông dân Brazil)”, một thương nhân giấu tên nói với Reuters. “Sẽ mất một hoặc hai năm cho đến khi các nhà giao dịch quên đi và bắt đầu mua trừ lùi trở lại.”
Điều này là do khi nông dân vỡ cam kết với số cà phê mà họ nợ, các nhà kinh doanh thiếu cà phê thực để bán nhằm bù đắp cho thị trường kỳ hạn. Đáp lại, họ bù đắp các vị trí ngắn bằng cách mua thêm hợp đồng tương lai, điều này có thể dẫn đến những biến động mạnh trên thị trường.
Chuyện này đã xảy ra vào tháng 9/22, khi giá cà phê arabica kỳ hạn tăng 7% từ 216 cts/lb lên 232 cts/lb.
Điều đó cũng có thể hiểu rằng chỉ một tỷ lệ nhỏ các hợp đồng tương lai của Brazil có liên quan đến các vụ vỡ nợ nên không có khả năng có đủ tác động để đưa giá trở lại mức đã thấy vào tháng 2/2022.
NGUYỄN QUANG BÌNH chuyển ngữ
Hits: 349
