Diễn biến thị trường tuần trước: Giá robusta lên mức cao nhất tính từ 10 năm 3 tháng
Sau gần hai năm, biến thể Omicron xuất hiện mới đây kéo dài thêm đại dịch Covid-19, lây lan nhanh từ châu Phi, sàng các nước Âu Mỹ và một loạt các nước châu Á. Omicron không chỉ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng y tế tại nhiều nước vốn đã quá mệt mỏi do đã cố gắng chống chọi với dịch bệnh.
Omicron tấn công nền kinh tế thế giới đến nỗi mà Quỹ Tiền tệ thế giới (IMF) phải lên tiếng lo ngại sẽ làm chậm đà tăng trưởng toàn cầu. Báo cáo Triển vọng Kinh tế thế giới mới nhất của IMF dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm nay đạt 5,9% và năm 2022 chỉ 4,9%.
Biến chủng Delta gây khó khăn đã đành, nay biến thể Omacron gây lo lắng thực sự cho những nhà hoạch định chính sách kinh tế vì chuỗi cung ứng toàn cầu lại phải một phen gập ghềnh.
Ngoài ra, các nước còn phải đối mặt với lạm phát. Hai nhà lãnh đạo tài chính và tiền tệ Mỹ là Janet Yellen và Jerome Powell cho rằng lạm phát không còn mang tính “nhất thời” mà là một thực tế “đau đầu”. Tại châu Âu, đồng nghiệp của họ là Thống đốc Ngân hàng châu Âu (BCE) vẫn còn tự tin nhưng lạm phát tăng mạnh tại nhiều nước EU có lẽ buộc bà Christine Lagarde phải sớm công nhận đó là một thực tế khó chối cãi.
Giá hàng hóa dịch vụ ngày càng tăng, công ăn việc làm lúc càng hiếm…đã khiến thị trường nghi rằng ông bà chủ cùa các ngân hàng trung ương sẽ tính lại chương trình kích cầu và có thể tăng lãi suất điều hành sớm.
Mùa cao điểm mua sắm dịp cuối năm 2021 đã làm tệ thêm tình hình cung ứng containers rỗng, giá cước vận tải tăng lại dù giá dầu thô giảm về quanh 70 Usd/thùng. Chỉ số giá cước vận tải biển hàng khô (BDI) có chuỗi tăng 7 phiên giao dịch liên tiếp, chốt cuối tuần trước ở 3.171 điểm, mức cao nhất tính từ một tháng nay. Riêng tuần qua, BDI tăng gần 15%, là tuần có mức tăng nhiều nhất tính từ tuần cối tháng 08/2021 (hình 1-bên trái). Tuy vậy giá nhiều sản nông sản thương phẩm tăng do thiếu nguồn cung ứng. Giá cà phê có cơ hội tăng trong tuần qua.
Điểm tin cung-cầu trong tuần
Uganda: Dự định xuất khẩu mạnh qua CHLB Nga
Lãnh đạo ngành cà phê Uganda đã gặp gỡ quan chức thương mại Nga. Uganda cho biết sẵn sàn cung ứng cà phê cho Nga. Dự kiến sản lượng cà phê Uganda sẽ đạt 20 triệu bao đến năm 2025.
Tồn kho cà phê đạt chuẩn tiếp tục giảm
So với lần báo cáo trong bài nhận định tuần trước của NCIF, tồn kho cà phê đạt chuẩn thuộc hai sàn tiếp tục giảm mạnh: sàn arabica đạt 95.251 tấn so với 100.853 tấn, sàn robusta London tiếp tục giảm xuống còn 104.870 tấn so với tuần trước là 108.080 tấn.
Giá cả
Từ tuần này, nhận định về thị trường cà phê phái sinh sẽ dựa trên cơ sớ giao dịch sàn London tháng 03/2022.
Giá giao dịch sàn London tháng 03/22 (kể cả tháng 01/22) tuần qua đã lên mức cao nhất tính từ 10 năm 3 tháng trong khi giá arabica quanh khu vực cao nhất 10 năm.
Giá robusta tăng mạnh hơn nhờ các yếu tố sau: 1) Các vùng cà phê Việt Nam mưa liên tục đến cuối tháng 11/21. 2) Dịch bệnh hoành hành tại Việt Nam trong đó có các tỉnh trọng điểm sản xuất cà phê tại Tây Nguyên. Hai yếu tố trên làm chậm thu hoạch, hàng cà phê vụ mới chưa ra thị trường được nhiều, 3) Giá cước vận tải cao, tình trạng thiếu containers rỗng và chỗ trên tàu quay lại.
So tuần với tuần, hai sàn cà phê phái sinh có kết quả như sau:
Giá robusta London tăng 61 Usd chốt tại 2.298 với biên độ dao động 2.324/2.187. Hiện tượng vắt giá vẫn tồn tại. Đặc biệt giá tháng 01 cao hơn tháng 03/22 đến 88 Usd/tấn.
Giá arabica New York tăng 0.40 cts/lb tức chừng 9 Usd/tấn đóng cửa ở 243.25 cts/lb trong biên độ 246.90/229.25, cũng với cấu trúc giá nghịch đảo, tức giá tháng gần cao hơn tháng giao dịch xa.
Trong từng phiên, giá biến động từ mạnh đến cực mạnh.
Giá cà phê trong nước giao dịch từ 41-42,5 triệu đồng/tấn, có nơi 43 triệu đồng, phía cao thiên về cuối tuần. Dù hàng vụ mới chưa ra mấy, nhưng nhiều hợp đồng đã được ký và giao hàng là có thực. Giá cước cao, nhà xuất khẩu khó mua cước nên quyền quyết định mua cước tàu trong tay người mua 100%.
Giá cà phê tiêu chuẩn xuất khẩu loại 2, tối đa 5% tính theo chênh lệch giữa giá tại cảng xuất khẩu với giá niêm yết trên sàn phái sinh được chào mua cơ sở tháng 03/21 trong vùng trừ 370 đến trừ 400 Usd/tấn, là mức thấp kỷ lục lịch sử do cước tàu container đã xấp xỉ 400 Usd/tấn từ TPHCM đi các cảng chính châu Âu. Nghe rằng do cước tàu container cao, một số nhà nhập khẩu đã thuê tàu rời để vận chuyển. Dù cước tàu rời rẻ hơn, nhưng rủi ro về chất lượng cà phê khi cập cảng nước nhập khẩu rất lớn và nhất là hao hụt thường vượt quá dung sai cho phép (như từ 2% đến 3% so với 0,5% theo quy định của Hợp đồng Cà phê châu Âu phiên bản mới nhất).
Phân tích kỹ thuật về giá cà phê robusta cho tuần từ 06-10/12/2021: Trong kênh tăng, nhưng cần cẩn thận.
Dù khá chao đảo, giá robusta phái sinh cơ sở tháng 03/2022 cuối cùng đạt mức cao nhất tính từ 10 năm 3 tháng. Đứng tại thời điểm đóng cửa ngày 03/12/21, dựa trên đồ thị của nhà phân tích độc lập Phan Trọng Anh cung cấp, có thể thấy rằng:
-Về đại thể, sàn robusta trong kênh tăng. Sóng tăng còn nằm phía trước.
-Nhìn theo Fibonacci, xuất phát điểm từ đáy 1.385 là 0,00%, đến thời điểm hết phiên cuối tuần trước, giá London đã thỏa 161,80% khi chạm 2.324.
-Trong những ngày tới, nếu như có lúc nào đó London đóng cửa trên 2.317, thì cơ hội chớp lại đỉnh cũ 2.324 và nhũng đỉnh mới cao hơn.
-Tuy nhiên, giá cần nằm trên 2.290 thì vẫn chưa mất cơ hội tăng. Nếu để mất vùng này, giá sẽ chỉnh giảm nhanh về các vùng 2.260.
-Vùng hóa giải bớt tích cực tuần này nằm tại 2.245/2.243. Bao lâu không trấn ngự được ở đây, giá có thể viếng lại 2.200.
Cấu trúc vắt giá trên 2 sàn đang tạo điều kiện tốt hỗ trợ cho hướng tăng, cộng với tồn kho đạt chuẩn giảm tại 2 sàn cà phê cũng là yếu tố tích cực cho giá cà phê hiện nay.
Trong nhiều phiên giao dịch mới đây, dù đồng nội tệ Brazil (Brl) giảm và chỉ số DXY tăng, đều kích bán, nhưng nhờ cấu trúc vắt giá, hai sàn đã vượt qua trở lực ấy để đi lên. Thử thách và yếu tố bất ngờ hiện nay ở tại giá cách biệt giữa sàn arabica với robusta. Thật ra, kinh doanh giá cách biệt chẳng qua là một cách đảo vốn từ sàn này sang sàn kia để tạo sóng trong nội bộ mặt hàng cà phê. Nhưng nếu nhìn rộng hơn, các nhà đầu tư tài chính còn đảo vốn từ nhóm hàng hóa này sang nhóm khác (năng lượng/kim loại/nông sản/tiền công nghệ (như Bitcoin).
Tác động đến thị trường cà phê trong nước: “Nguy” và “cơ” của kinh doanh cà phê hiện nay.
Nếu chỉ dựa trên yếu tố cung-cầu trong một ngành hàng kinh doanh trên các sàn giao dịch hàng hóa thương phẩm là chưa đủ mà cần có cái nhìn rộng hơn.
Trước đây, yếu tố tiền tệ (đồng Usd và Brl) là rất quan trọng đối với giá cà phê giao dịch hàng ngày trên 2 sàn. Tuy nhiên, mới đây, nhờ lượng tiền cung ứng nhiều, các nhà đầu tư có thể dùng đồng vốn của mình để mua chỗ này bán chỗ kia hay chia vốn để mua bán nhiều nhóm hàng để tránh rủi ro. Vì sao? Nếu sàn này rớt giá, có sàn khác tăng giá để bù trừ. Chính vì thế, giá cả cà phê phái sinh thường được cho là “khó lường” có lẽ một phần xuất phát từ đó.
Giá cà phê xuất khẩu hiện nay đang ở mức chênh lệch âm thấp nhất lịch sử, nhưng có lẽ do cước tàu quá cao. Nếu chi phí cước tàu container là 400 Usd/tấn, thì giá thực của hạt cà phê bán tại Việt Nam ngang bằng với giá tại sàn London, nếu nói một cách sơ sài cho dễ hiểu.
Thói quen của người bán cho đến hiện nay vẫn thường được “cân chỉnh” theo giá phái sinh. Tuy nhiên, với thực tế hiện nay, khi cước tàu quá cao, thì không thể đòi hỏi gì hơn. Nhưng đó chính là cơ hội để cho các nước sản xuất tách dần khỏi ảnh hưởng của các sàn giao dịch phái sinh (thường nặng yếu tố kinh doanh tài chính và đầu cơ nhiều hơn).
Chính vì vậy, ai có điều kiện và cơ hội tách khỏi ảnh hưởng của sàn phái sinh sớm, sẽ có cơ may sống lâu với nghề cà phê nhiều hơn. Ai theo đuổi giá phái sinh, thì có thể gặp may nhưng lành ít dữ nhiều.
Nếu cứ tình thế này, giá chênh lệch giữa cảng đi và cảng đến quá xa, tưởng là một mối nguy nhưng trong nguy có cơ, “cơ” ở đây như đã trình bày phía trên.
Theo đà tăng tiệm tiến của thị trường nội địa, có thể tin rằng giá trong tháng cuối năm có lúc sẽ lên 43,5 triệu đồng/tấn nhưng ít có khả năng tăng cao hơn vì giá sàn London càng tăng, người mua càng kéo giãn giá chênh lệch ra xa, giả sử hiện nay là trừ 400 Usd/tấn thì sẽ có trừ 450 Usd/tấn.
Tác giả: Nguyễn Quang Bình
Hits: 87
