Chúc các bạn một năm 2025 đầy nghị lực và thành công, chúc một năm kinh doanh an toàn và thắng lợi.
Dù giá cà phê năm 2024 tăng đem lại hạnh phúc cho nhiều nhà vườn và doanh nghiệp, nhưng cũng mang nhiều căng thẳng và lo lắng.
Giá nguyên liệu đầu vào nay tăng gấp đôi so với đầu mùa 2023/24, vốn thu mua lại càng căng. Chắc chắn doanh số sẽ chỉ bằng một nửa, thậm chí ít hơn, nhưng chạy theo số lượng làm gì khi rủi ro về giá quá lớn. Các ông to kinh doanh cà phê thế giới còn nói phải co lại và tính toán làm ít hơn vì lợi nhuận thấp không đủ bù nếu rủi ro và bất thuận về giá phát sinh.
Chính vì vậy mà chúng tôi muốn gởi cho bạn một thiệp chúc ngắn gọn gói ghém trong một bài “Hành trang mang vào thị trường hàng hóa cà phê 2025”, là những dữ liệu kinh tế và thị trường cần thiết nhất mà chùng tôi tin sẽ hỗ trợ cho bạn phần nào giữa một thị trường phong ba bão táp.
Yếu tố tiền tệ nhất là giá trị đồng đô la Mỹ đang làm mưa làm gió rất dữ, ngay cả giá vàng cũng phải nhảy như ngựa điên khi các tay đầu cơ tiền tệ cầm chiếc đũa “bùa” (chứ không còn là đũa thần) hất lên hất xuống. Chiều hướng tăng và giảm lãi suất USD có ảnh hưởng trực tiếp đến giá hàng hóa cà phê dù cho thị trường có tin cà phê mất mùa. Đồng nội tệ 2 nước sản xuất lớn nhất thế giới cũng có những tác động nhất định nhưng BRL rõ hơn.
Đương nhiên, về giá trị USD, Mỹ sẽ có một tổng thống “diều hâu” từ ngày 20/1/2025, nhưng về lâu về dài chưa chắc chính sách tiền tệ phải “diều hâu”. Chính vì vậy mà giá hàng hóa sẽ theo thủy triều lên hay xuống của đồng USD khi thị trường cà phê vẫn sử dụng USD làm phương tiện giao dịch và thanh toán trên các sàn.
Cước tàu biển cũng là yếu tố quan trọng cho việc cấy giá trên các sàn kỳ hạn cà phê.
Mang hành trang vào thị trường năm 2025, bạn cũng không thể thiếu cái nhìn tổng thế về cung cầu, xuất nhập khẩu dự kiến, chúng tôi tổng hợp gọn nhẹ cho bạn các dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ để bạn tự cân đối với các con số cung cầu của chính bạn, khi bạn nghe nguồn tin khác.
Lãi suất USD năm 2025 sẽ thế nào?
Fed Liên bang Hoa Kỳ dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất cơ bản USD theo một tốc độ chậm hơn trong năm mới so với dự đoán trước đó.
Điều đó có thể ảnh hưởng đến tất cả chi phí đi vay, bao gồm các khoản vay mua sắm lớn, thế chấp và các loại tín dụng khác.
Một số chính sách do Tổng thống đắc cử Donald Trump đề xuất có thể ảnh hưởng đến diễn biến lãi suất, tùy thuộc vào cách thực hiện sẽ được áp dụng. Nhưng suy cho cùng, Lãi suất thế chấp bằng USD vẫn tăng cao.
Mặc dù Fed có thể thực hiện một số điều chỉnh lãi suất vào năm 2025, nhưng một số nhà kinh tế không kỳ vọng mức giảm đó sẽ làm giảm chi phí đi vay kinh doanh.
Ngân hàng thương mại Mỹ Wells Fargo dự đoán lãi suất thế chấp có thể sẽ chỉ giảm xuống khoảng 6,3% vào năm 2025. Các nhà kinh tế tại công ty cho vay thế chấp được chính phủ hậu thuẫn Fannie Mae cũng kỳ vọng lãi suất thế chấp sẽ duy trì trên 6%.
Tỷ lệ này thấp hơn tỷ lệ hiện tại là khoảng 7% nhưng cao hơn nhiều so với tỷ lệ thế chấp trung bình chưa thanh toán là 4%. Điều đó có nghĩa là thí dụ nếu người Mỹ mua một ngôi nhà mới vào năm 2025, người đi vay mua để mua nhà có thể phải giao dịch với mức lãi suất thấp hơn để lấy một thứ cao hơn. Và đối với những người muốn tái cấp vốn, cơ hội có thể rất mong manh.
Cả đồng minh gần hay người quen xa của Mỹ đều lo ngại hàng rào thuế quan mà D. Trump đưa ra khi tranh cử. Các đề xuất thuế quan càng làm cho thị trường thấm sự không chắc chắn dù ai có muốn thăm dò kỹ.
Trong khi giới lãnh đạo Fed đã đưa ra các dự đoán về việc lãi suất có thể đi đến đâu trong điều kiện kinh tế hiện tại, nhưng một số thay đổi trong chính sách của chính quyền Trump 2.0 có thể làm thay đổi đột ngột các điều kiện tín dụng.
Các nhà kinh tế cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ bất kỳ mức thuế nào của Tổng thống đắc cử Donald Trump, vì chúng có thể gây ra lạm phát. Fed Liên bang có thể phải giảm tốc độ cắt giảm lãi suất nếu áp lực giá vẫn tăng cao.
Đồng đô la Mỹ mạnh ít nhất là thời gian đầu khi Trump lên nắm quyền
Chỉ số USD/DXY từ cuối 2024 sang 2025 vẫn theo xu hướng mạnh lên. Hiện giao dịch dưới đỉnh cao nhất nhiều tháng tại 108,28 điểm.
Bao lâu chỉ số DXY nằm tại vùng hiện nay, điều đó có nghĩa rằng theo kỹ thuật nó nằm trong vùng trung bình của 2 hàng rào 114,72-99,20 điểm (9/2022 và 7/2023). Không thoát xuống dưới 99,20 điểm thì cấu trúc giá vẫn còn trong xu hướng mạnh lên.
Đồng USD mạnh còn nhờ trợ lực của chính sách lãi suất cứng rắn của Fed khi triển vọng lạm phát có thể quay trở lại nếu chính quyền Trump áp thuế mạnh tay lên các hàng hóa nhập khẩu từ các nước khi ông lên chấp chánh từ 20/1/2025.
Đồng nội tệ Brazil yếu dù lãi suất đồng BRL tăng mạnh
Cả năm 2024, đồng nội tệ Brazil (BRL) phá giá lên đến 21%, đến nỗi Ngân hàng Trung ương Brazil phải tung 200 tỷ USD ra mua lại BRL nhưng vẫn chưa ghìm được đà mất giá, đặc biệt từ tháng 11/2024 trở đi khi có tin Trump đắc cử Tổng thống Mỹ. Ngân hàng TW Brazil đành phải tăng lãi suất cơ bản lên 12,25%/năm. Quyết định này xuất phát từ USD tăng mạnh và giá thực phẩm trong nước tăng cao.
Gần đây, đồng đô la Mỹ mạnh lên và những bất ổn liên quan đến lạm phát và nền kinh tế toàn cầu đã thúc đẩy Ngân hàng Trung ương Brazil đẩy nhanh tốc độ tăng lãi suất. Ủy ban Chính sách tiền tệ (Copom) đã nhất trí tăng lãi suất Selic, lãi suất chuẩn của nền kinh tế, thêm 1% lên 12,25% mỗi năm. Quyết định này đã gây ngạc nhiên cho thị trường tài chính, vốn đã dự đoán mức tăng ít hơn là 0,75%.
Copom cho rằng đưa lãi suất hàng năm đồng BRL cao hơn dự kiến là do những bất ổn từ bên ngoài và sự gián đoạn do gói tài chính của chính phủ gây ra. Ủy ban cho biết họ có kế hoạch tăng lãi suất Selic thêm mỗi lần 1% vào hai cuộc họp tiếp theo, dự kiến diễn ra vào tháng 1 và tháng 3, nếu các dự báo hiện tại được giữ nguyên. Những cuộc họp sắp tới này sẽ do Gabriel Galípolo, Thống đốc mới của Ngân hàng Trung ương Brazil chủ trì.
Thị trường vận tải đường biển đang trên đà chuyển đổi.
Vào năm 2025, bạn sẽ phải đối mặt với những thay đổi đáng kể về nhu cầu, sắp xếp liên minh vận tải biển và năng lực khi chuỗi cung ứng toàn cầu thích ứng với thực tế kinh tế mới hay còn gọi là “bình thường mới” và áp lực môi trường.
Khả năng hải trình qua Biển Đỏ của tàu container dễ dàng hơn vì Mỹ và Israel cũng như một số nước đang tích cực triệt phá các cơ sở hạ tầng của Houthi để thực hiện bắn phá tàu bè qua lại trên vùng Biển Đỏ.
Khối lượng container toàn cầu tăng mạnh nhưng sẽ gặp những tác động không mấy ổn của địa chính trị. Xung đột giữa Nga-Ukraine, Israel-Hamas, tiềm năng Trung Quốc-Đài Loan…có thể làm thặng dư lượng container hiện hữu và sắp tới.
Mặt khác, nhiều hãng tàu đang đầu tư theo chiều hướng quy định khử cacbon và môi trường, nên cước bị cõng thêm.
Hơn nữa, với chính sách phòng hộ cứng rắn, các hãng tàu đang rất lo ngại chuỗi cung ứng có thể sẽ gặp tình trạng gián đoạn trở lại.
Cái nhìn toàn cầu về thị trường cà phê 2024/25
Trước khi nói về thị trường cà phê, yếu tố cung-cầu, mời bạn lướt qua các sàn kỳ hạn có mối liên hệ quan trọng với 2 sàn cà phê:
| Sàn hàng hóa | 31/12/24 | %+/- 2024 | Đỉnh 2024 |
| Arabica | 319,75 | +68,29 | 348,35 |
| Robusta | 4.875 | +88,22 | 5.694 |
| Vàng NY | 2.641 | +21,41 | 2.826,30 |
| Dầu WTI | 71,72 | +3,05 | 80,14 |
| Ca cao NY | 11.675 | +205,87 | 12.931 |
| DXY | 108,29 | +7,99* | 108,38 |
| USDBRL | 6,24 | -18,56 | 6,33 |
*3 tháng cuối năm 2024
So với hiệu suất kinh doanh 2024 của sàn vàng, ta thấy hiệu suất sàn arabica cao hơn 3 lần, robusta cao gấp 4, ca cao gần 10 lần. Nên không dễ gì các tay đầu cơ buông các sàn ca cao và cà phê nhanh.
Xin bạn nhìn kỹ vào biểu đồ dưới đây. Trong một số ô, tôi có ghi dấu (+) hay (-) để biểu thị tăng hay giảm so với niên vụ 2023/24.
| Niên vụ toàn cầu | Arabica | Robusta |
| 2023/24 | 96.379 | 71.625 |
| 2024/25 | 97.845 (+) | 77.010 (+) |
| Xuất khẩu toàn cầu | Dạng hạt | Dạng hòa tan (qui ra bao 60 kg) |
| 2023/24 | 119.753 | 122.331 (+) |
| 2024/25 | 17.790 | 17.615 (-) |
| Nhập khẩu toàn cầu | Tồn kho cuối kỳ toàn cầu | |
| 2023/24 | 133.912 | 22.347 |
| 2024/25 | 136.593 (+) | 20.867 (-) |
Nói chung, sản lượng cà phê 2024/25 tăng nhưng arabica tăng ít hơn và robusta nhiều hơn. Tuy nhiên, nhu cầu nhập khẩu cũng tăng do tiêu thụ tăng. Một điểm đáng lưu ý là tồn kho cuối kỳ niên cụ 2024/25 giảm 1,6 triệu bao so với 2023/24.
Giá các sàn kỳ hạn năm 2024 tăng lên mức kỷ lục, arabica đụng đỉnh cao 50 năm và robusta đỉnh lịch sử. Điều này khiến các sàn kỳ hạn tăng mức ký quỹ ban đầu, gây khó khăn cho các hãng kinh doanh xuất nhập khẩu cà phê, lấy đâu đủ tiền mặt để đóng. Nhiều hãng kinh doanh đã và đang tích cực tìm phương án không sử dụng sàn kỳ hạn để phòng hộ. Rất có thể ban đầu họ theo cách thấy hàng thực thì mua đứt bán đoạn, trả “tiền tươi”, rút tiền đóng để phòng hộ giá khỏi sàn, giao lại sàn cho các nhà đầu cơ lớn nhỏ sát phạt nhau. Nên giá kỳ hạn có thể xuống và cũng có thể bật nóc. Nhưng chớ nói đó là giá cà phê, do cà phê mất mùa, mà sàn kỳ hạn trở thành sòng bạc không hơn không kém.
Vị thế kinh doanh của các quỹ đầu cơ lớn
Vị thế kinh doanh ngày khóa sổ 1 tuần trước cuối năm cho thấy 2 sàn vẫn ôm hợp đồng mua khống.
So với cách nay 3 tháng, lượng hợp đồng dư mua London đã giảm nhiều từ 38.271 lô nay còn 21.683 lô (-16.588 lô); tương ứng với cùng kỳ arabica 61.453 lô so với 57.282 lô (-4.171 lô). Như vậy, bạn thấy sàn London đang được tháo dần lượng dư mua, ít nhất là nhanh hơn arabica. Tại sao? Vì tin của đầu cơ tập trung vào hạn hán gây mất mùa tại Brazil nên người ta chưa tháo nhanh.
|
Vị thế kinh doanh |
24/12/24 | +/- |
Kỷ lục |
| Arabica | +57282 | -1620 | +71811 |
| Robusta | +21683 | +1570 | +49043 |
Tồn kho đạt chuẩn có xu hướng tăng
Tồn kho đạt chuẩn trên hai sàn nay arabica đã vượt khỏi con số đầu kỳ nhưng robusta còn phấn đấu. Tuy nhiên, nếu so với cách nay 1 năm (15/12/2023), lớp tồn kho này tăng tốt với số liệu ghi nhận hôm ấy là arabica 14.540 tấn và robusta 34.560 tấn.
| Tồn kho đạt chuẩn | 31/12/24 | 26/12/24 | 30/9/24 |
| Arabica (tấn) | 59,465 | 59,424 | 48840 |
| Robusta (tấn) | 43,550 | 40,920 | 44360 |
Những con số trên sẽ giúp bạn làm hành trang để khi cần đem đối chiếu với thực tế của ngày giao dịch nào đó trong năm. Nhưng trên sàn hàng giấy, các quỹ đầu cơ thường thông qua truyền thông với chiến tranh tâm lý, khuyến khích đầu cơ nhỏ lẻ mua bán theo bầy đàn. Giả dụ như khi nghe các nhà phân tích kỹ thuật báo giá sẽ xuống…xuống nữa, bà con rủ nhau bán nhiều trên sàn thì ngay sau đó đầu cơ cá mập sẽ mua nhanh và nhiều để chặn lỗ hay treo các bạn với những lô bán giá thấp, ra không được mà vô không xong…để đợi họ “thịt”, cũng một trò với khi thi nhau mua, mua nhiều, cá mập thấy trên màn hình treo dư mua nhiều, họ quay ra bán đè giá xuống…để kiếm cái xơi.
Còn 20 ngày nữa là D. Trump nhậm chức. Các đồn đoán về chính sách kinh trế tương lai của Tổng thống 47 của Mỹ tiếp tục duy trì áp lực đáng kể lên các chỉ số, sàn chứng khoán và hàng hóa vào cuối năm đến tận ngày nhậm chức.
Nhưng với 2 sàn cà phê, thì 2024 là một năm đặc biệt vì hiệu suất kinh doanh của cả 2 quá cao. Từ đây tới đó, bạn đừng có lạ vì giới đầu tư dường như lựa chọn cách quản lý thận trọng bằng lối giảm thiểu rủi ro và ưu tiên chốt lời. Do đó, vào buổi bình minh của năm 2025, thị trường đang áp dụng cách tiếp cận dựa trên sự kiên nhẫn. Không còn nghi ngờ gì nữa, những tháng đầu của năm 2025 sẽ tạo nên xu hướng và phần nào định ra xu hướng cho năm tới!
Mong hành trang trên góp phần giúp bạn yên lòng và thắng lợi trong sản xuất và kinh doanh cà phê 2025.
==
NGUYỄN QUANG BÌNH
0949393283
Lưu ý bạn không được quyền trích đăng bài vở trên trang này vì đã có bản quyền. Muốn trích đăng, chép lại, mong bạn lịch sự xin phép tác giả. Một khi trích đăng, sao chép, nhất thiết phải ghi nguồn và tên tác giả. Bài viết này hoàn toàn miễn phí với tâm niệm người viết nỗ lực chuyển tải những tin tức mới nhất về thị trường và những tác động có thể ảnh hưởng đến thị trường cà phê trong thời gian gần cũng như xa. Nên nó hoàn toàn không có dụng ý sử dụng để kinh doanh dù bất kỳ dưới hình thức nào.
Mọi thắc mắc xin gọi cho điện thoại theo số 0949393283. Xin lỗi không sử dụng tin nhắn và hội thoại trên các mạng xã hội như Zalo, FB, Viber…
Hits: 323
1 Trackback / Pingback